Chết sau những bồn hoa

Cuộc tấn công của Việt Cộng vào Đại sứ quán Hoa Kỳ trong Sài Gòn

Phan Ba dịch từ Der Spiegel số 07 năm 1968 (12/02/1968)

“Đại sứ quán bị đánh chiếm”, báo chí Đức đăng tải sau cuộc tấn công của Việt Cộng vào Tòa đại sứ Hoa Kỳ ở Sài Gòn. Bài tường thuật sau đây của tờ tạp chí Mỹ “Newsweek” cho thấy: tòa nhà giống như một pháo đài đã đứng vững trước cuộc tấn công, Việt Cộng chỉ vào được đến khu vườn.

Đại sứ quán Hoa Kỳ bị hư hại vì súng cối và hỏa tiễn, ngày 31 tháng 1 năm 1968. Ảnh: Vietnam Center and Archive

Lúc đấy đã khuya, trong đêm đầu tiên của năm mới Phật giáo Tết. Ba triệu người dân Sài Gòn phần lớn đã ngủ say – kiệt sức vì ngày lễ này, ngày mà họ đã ăn mừng với mực, mía và không biết là bao nhiêu chai bia “La Rue”.

Trên đại lộ Thống Nhất rộng và được chiếu sáng, người đàn ông gầy gò mang tên Nguyen Van Muoi lái chiếc limousine Citroën màu đen của mình chạy chậm chậm ngang qua một tòa nhà màu trắng. Trên ghế sau – như một vật mang lại may mắn – là một thanh kiếm Samurai được trang trí rất nghệ thuật.

Lúc gần ba giờ sáng, Muoi tiến đến gần tòa nhà màu trắng đó thêm một lần nữa. Ông ấy nhìn đồng hồ và rồi gọi to ra cửa sổ của chiếc xe: “Tiến!” Theo tín hiệu đấy, 19 người Việt Cộng trẻ tuổi – tất cả đều thuộc tiểu đoàn tinh nhuệ C-10 – lao ra từ những nơi ẩn nấp của họ và chạy dọc theo con đường đến Đại sứ quán của Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ.

Hai quân cảnh Mỹ đứng canh gác tại một lối vào phụ bị giết chết ngay lập tức vào lúc cuộc tập kích bắt đầu. Đồng thời, những người tấn công dùng một súng chống tăng 89 milimét để bắn thủng một lỗ to trong bức tường bằng bê tông-sắt bao bọc quanh khu đất của Đại sứ quán và chui qua đấy.

Lỗ trên tường mà biệt đội Việt Cộng đã thông qua đó để tấn công Đại sứ quán Hoa Kỳ. Ảnh: Vietnam Center and Archive

Sau khi đội tiên phong xâm nhập vào trong khu vườn giống như một công viên của Đại sứ quán, họ phá ổ khóa của cổng phụ trên đường Mạc Đỉnh Chi để cho các chiến hữu của họ vào. Rồi toàn bộ nhóm người được trang bị nhiều vũ khí, một phần trong bộ pyjama đen của nông dân với băng đỏ, một phần mặc quần áo màu xanh lá cây, tỏa ra trong khu đất Đại sứ quán rộng 16.000 mét vuông. Chỉ trong vòng vài giây, từng người một đã bò đến vị trí đã định trước của mình, như đã học thuộc trong nhiều tháng luyện tập bí mật.

Trong tầng bốn của tòa nhà chính có sáu nhân viên dân sự Mỹ trong các gian phòng truyền tin và mã hóa; qua điện thoại họ báo tin tòa đại sứ bị bao vây. Ngay sau đó, đường dây điện thoại bị cắt đứt.

Trong tầng trệt, hai người lính canh chạy trên sàn nhà bằng đá hoa cương của gian tiền sảnh được chiếu sáng rực đến cánh cửa nặng nề bằng gỗ tếch của cửa chính. “Tiếng nổ vang khắp xung quanh tôi”,  trung sĩ Ronald W. Harper, 20 tuổi, nhớ lại.

“Tôi nghĩ Việt Cộng sẽ lao vào trong giây lát. Tôi đóng cửa lại. Ngay trong khoảng khắc đó, một quả đạn trúng vào cửa sổ và cửa cái. Nó làm cho chiến hữu tôi bị thương ở tay, mặt và chân và hất tôi ngã xuống đất.”

Bắn bằng súng chống tăng B-40, những người khủng bố bắn thủng cánh cửa gỗ nặng thêm một lần thứ nhì, nhưng không thể phá vỡ nó được. Vì Tòa đại sứ trong Sài Gòn được xây dựng như một pháo đài.

Cửa chính vào Đại sứ quán Hoa Kỳ, ngày 31 tháng 1 năm 1968. Ảnh: Vietnam Center and Archive

Tòa nhà được bảo vệ bở những tấm che nắng terracotta dầy, những cái cũng được dùng như tấm chắn chống áp lực nổ. Cửa sổ được làm từ kính an toàn. Chẳng bao lâu sau đó, phe tấn công phải nhận ra rằng họ không thể vượt qua các công sự của tòa nhà này được. Đạn của họ chỉ phá vỡ từng miếng to sắc nhọn ra khỏi lưới bảo vệ và làm rơi biểu tượng quốc gia tròn và lớn từ trên lối vào đại sứ quán xuống.

Chưa đầy 20 phút sau khi cuộc tấn công bắt đầu, một “nhóm phản công” gồm sáu người của tiểu đoàn cảnh sát 716 xuất hiện trước Tòa đại sứ. Đạn của Việt Cộng bắt buộc họ phải tìm nơi ẩn nấp ở  rãnh nước. Hai quân cảnh khác, đến trên một chiếc xe Jeep lao quanh góc đường với lốp xe kêu rít lên, chạy ngay vào giữa làn đạn bắn chéo cánh sẻ và bị giết chết. Bắt đầu từ đấy qua suốt cả đêm, những người Việt Cộng nấp bắn từ sau những cột to hay sau những bồn hoa khổng lồ quanh Đại sứ quán.

Vào lúc trời rạng sáng, thiếu tá Hillel Schwartz, 39 tuổi, một sĩ quan to khỏe, người mới vừa sang đóng quân ở Việt Nam, nhận lệnh tác chiến qua máy vô tuyến. Ông ấy phải chỉ huy cuộc tấn công bằng trực thăng đầu tiên của ông ấy trong cuộc chiến này – chống lại chính tòa Đại sứ quán của mình.

Các chiếc trực thăng Huey mà Schwatz với hai trung đội “Đại bàng thét” (lính dù của sư đoàn 101) ngồi trong đó đã bay đến chỉ còn cách bãi đáp trực thăng trên nóc nhà sứ quán vài mét. Họ bị những loạt đạn của Việt Cộng đuổi đi hai lần.

Cuối cùng, vài phút trước bảy giờ sáng, nhóm quân cảnh nhỏ trước Đại sứ quán xung phong vào giữa làn đạn của quân địch.

Một người Việt Cộng chết trong Đại sứ quán Hoa Kỳ ngày 31 tháng 1 năm 1968. Ảnh: Vietnam Center and Archive

Trong khi trận chiến vẫn còn đang diễn ra, thông tín viên “Newsweek” John Donnelly lên đường đi xuyên qua các con đường đang có đánh nhau ác liệt của Sài Gòn để đến Đại sứ quán.

“Khi tôi đến khu đất của Đại sứ quán, Việt Cộng chết nằm rải rác trên cỏ được cắt xén cẩn thận và trên sỏi cạnh những bồn hoa. Máu của họ chậm chạp thấm vào đất. Tất cả họ đều được trang bị bằng súng AK-47 và có ít nhất là ba khẩu chống tăng B-40.

“Quân cảnh đã đẩy một người Việt Cộng vào một ngôi biệt thự hai tầng màu trắng trong phần phía sau của khu đất, nơi đại tá George Jacobson cư ngụ. Ngồi sau những bồn hoa trên bãi cỏ, lính quân cảnh bắn vào các cửa sổ ở dưới của căn nhà. Không thể xác định được tên Việt Cộng đang nấp ở đâu, nhưng thỉnh thoảng hắn bắn một loạt đạn, và tất cả đều nằm rạp xuống đất.

“Cuối cùng, một sĩ quan an ninh của Đại sứ quán ném lên cho đại tá Jacobson ở trên tầng hai của ngôi nhà một khẩu súng ngắn và nhiều quả lựu đạn cay. Hơi cay đẩy người Việt Cộng chạy lên cầu thang đến chỗ của Jacobson. Người du kích nhắm bắn viên đại tá ba lần, nhưng không trúng. Thế rồi Jacobson ngắm bắn với khẩu súng ngắn của mình (cỡ 45) và giết chết người đấy.”

Sáu giờ sau khi cuộc tấn công của Việt Cộng bắt đầu, khu đất của Đại sứ quán Hoa Kỳ lại được giật ra khỏi tầm kiểm soát của quân Đỏ. Trong trận chiến, có năm lính Mỹ tử trận, tất cả 19 Việt Cộng đều bị giết chết.

Phan Ba dịch từ Der Spiegel 07/1968

http://www.spiegel.de/spiegel/print/d-46135627.html

Đọc những bài khác trên trang Chiến tranh Việt Nam